مدیریت ریسک از اساسی ترین مباحث در حوزه های مالی و به معنای عدم اطمینان در آینده و یا انحراف بازده واقعی سرمایه گذاری از بازده پیش بینی شده ی آن میباشد.
هر موسسه ای ممکن است در طی فعالیت خود با خطراتی که باعث اختلال در روند انجام پروژه
میشود مواجه گردد. در این مواقع مدیریت ریسک راهی است برای جلوگیری از بروز این خطرات و
به حداقل رساندن ضررهای ناشی از آنها.
برای مثال هر موسسه ای در ابتدای کار چشم اندازی انتخاب میکند که حاصل رویاهای آنها نسبت به
تحقق اهداف از پیش تعیین شده می باشد، حین محقق شدن چشم انداز به ماموریت شرکت، ممکن
است خطراتی این پروسه را تهدید کند که با مدیریت ریسک صحیح میتوان تا حد امکان آنها را
کنترل کرد و در جهت بهبود عملکرد موسسه پیش برد. باید توجه داشت که مدیریت ریسک مربوط
به برهه خاصی از پروژه نمیباشد بصورتی که از ابتدا تا انتهای پروژه انجام می شود تا با شناسایی
ریسک ها در هر مرحله آنها را ارزیابی و مدیریت کند.
در ابتدا ریسک هایی که ممکن است اتفاق بیافتد را شناسایی می کنند سپس آن دسته که درصد
وقوعشان بالاتر میباشد را انتخاب می کنند که این انتخاب میتواند بر اساس اطلاعات موجود باشد یا
تجربیات گذشته.
- به طور کلی فرصت و ریسک در ابتدای چرخه ی عمر پروژه در سطح نسبتا بالا و میزان مخاطره ی مالی اندک است، در طی اجرای پروژه سطوح ریسک به تدریج کمتر میشود ولی مقدار مخاطره ی مالی افزایش می یابد، با این حال نکته ی حائز اهمیت مستمر بودن فرآیند مدیریت ریسک می باشد.
- هدف مدیریت ریسک است و نه پرهیز از ریسک !
اهداف مدیریت ریسک به طور کلی شامل موارد زیر میشود:
- شناسایی، کاهش یا تعدیل ریسک ها
- ایجاد اصول منطقی جهت تصمیم گیری در رابطه با ریسک ها
- برنامه ریزی
- صرفه جویی در منابع
- پیشگیری/کاهش مسئولیت حقوقی
شرکت حسابداری و موسسه حسابداری می تواند در راستای مدیریت ریسک شرکت شما مشاوره لازم ارائه دهد.
به اعتقاد فیرلی مدیریت ریسک شامل 7 فاز میباشد:
- شناسایی عوامل ریسک
- تخمین احتمال رخداد ریسک و میزان تأثیر آن
- ارائه راهکارهایی جهت تعدیل ریسک های شناسایی شده
- نظارت بر عوامل ریسک
- ارائه یک طرح احتمالی
- مدیریت بحران
- احیای سازمان بعد از بحران
فرآیند شناسایی ریسک ها:
در این مرحله پس از شناسایی تمام ریسک های مربوط به پروژه با استفاده از ابزار های سنجش خطرات طبقه بندی و اولویت بندی میشوند.
فرآیند ارزیابی ریسک ها:
در این مرحله ما در حال بررسی و به دنبال علت و ریشه ی ریسک ها و تاثیرات آنها بر پروژه هستیم تا آنها را به بهترین نحو مدیریت کنیم.
فرآیند تجزیه و تحلیل ریسک :
تجزیه و تحلیل ریسک با شناسایی و مدیریت ریسک متفاوت است.
در حقیقت تجزیه و تحلیل ریسک احتمال ایجاد خطر در پروژه را مشخص میکند.
با توجه به این موضوع اگر خطری پروژه را تهدید کند دو روش کمی و کیفی برای تجزیه و تحلیل پیش روی ماست!
ارزیابی کمی: ایجاد مدل ریسک و یا یک مجموعه ی احتمالی از نتایج و ورودی ها
ارزیابی کیفی: روش تحلیلی ریسک و ارزیابی میزان تاثیرگذاری خطر
در کل 6 مرحله برای فرآیند تجزیه و تحلیل در نظر گرفته میشود:
- انجام نظرسنجی برای ارائه ی اسناد مربوط به تهدیدات خاص
- شناسایی ریسک که دلیل اصلی انجام تجزیه و تحلیل ریسک میباشد
- تجزیه و تحلیل و تعیین احتمال وقوع ریسک ها و عواقب مرتبط و نحوه ی تاثیر آنها
- تدوین برنامه ی مدیریت جهت کنترل انتقال یا جلوگیری از خطر توصیه های کنترلی
- اجرا (هدف نهایی تجزیه و تحلیل)
- نظارت بر ریسک ها به عنوان آخرین مرحله شناخته میشود
فرآیند پاسخگویی به ریسک:
شامل 3 مرحله:
- اجتناب: نابود کردن ریسک یا تهدید خاص
- تعدیل: کاهش امکان وقوع و کاهش ارزش مالی مورد انتظار
- پذیرش: پذیرش عواقب ناشی از ریسک
پذیرش یا عدم پذیرش ریسک معمولا به سطح تاب‌آوری (tolerance level ) مدیر پروژه بستگی دارد.
تدوین برنامه ی اضطراری:
نتیجه ی نهایی چاره ساز درست در لحظه ی وقوع ریسک !
این برنامه در واقع نوعی اطمینان دهنده به تیم برای مواجهه با مشکلات پیش رو می باشد که بتوان به سرعت راه حلی برای آن پیدا کرد.
در حقیقت وظایفی که برای مدیریت ریسک تعیین کردیم تبدیل به برنامه ی اضطراری کوتاه مدت میشود که کنار گذاشتن آنها مانعی ندارد تا زمانی که خطری پروژه را تهدید کند که این برنامه ها روی کارآیند و اجرا شوند.
لازم به ذکر است که در صورت اجرای به موقع این برنامه ها نیازی به مدیریت بحران ریسک نخواهد بود.
در پایان:
روند مدیریت ریسک ها ارزیابی خطرات نسبت به پاداش است بنابراین امکان بدست آوردن مطلوب ترین موقعیت ها با مدیریت ریسک در مواقع خطر فراهم میشود.
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید
